Spinal Darlık Nedir?

Spinal darlık omurganın bir ya da daha fazla alanlarında daralmaya bağlı, içinden geçen omurilik siniri veya dallarında sıkışma gelişmesi halidir. En sık bel veya boyunda oluşur.

Spinal Darlık Belirtileri Nelerdir?

Ağrı önemli bir bulgudur. Genellikle hastalar, kalçadan bacağa doğru yayılan ağrıdan yakınır. Ağrı ayakta durma veya yürümeyle bele doğru vuran şiddetli hal alır. Yokuş yukarı veya merdiven çıkarken ağrı daha da fazladır. Hastalar oturarak veya üzerine eğilerek rahatladıklarını söylerler.

Spinal Darlık Nasıl Oluşur?

Bazı insanlar küçük spinal kanal ile doğarlar. Bu “doğuştan darlık” olarak adlandırılır. Fakat genellikle zaman içinde yaşa bağlı oluşur ki buna da “kazanılmış spinal darlık denir.

Spinal Darlık Kimlerde Daha Fazla Görülür?

• Doğuştan dar spinal kanalı olanlarda
• Kadınlarda
• 50 yaşında veya daha büyük olanlarda
• Daha önce omurga yaralanması veya ameliyatı geçirenlerde
• Bazı tıbbi durumlar spinal darlığa neden olabilir. Bunlar aşağıdakileri içerir:
  • Osteoartrit ve yaşlandıkça gelişen kemik dikeni
  • İnflamatuar spondiloartrit (örneğin, ankilozan spondilit)
  • Spinal tümörler
  • Paget Hastalığı

Spinal Darlık Nasıl Teşhis Edilir?

Bir romatoloji uzmanına başvurduğunuzda size bu hastalığın belirtileri ve tıbbi geçmişiniz hakkında sorular soracaktır. Ardından muayeneniz yapılır. Bu sorular:

• Bacaklar, uyluk veya ayaklarda, uyuşma, güçsüzlük, kramp, ağrı veya yürürken zorlanma var mı?
• Ağrı bacak boyunca iniyor mu?
• Bağırsak ve / veya mesane fonksiyonunda (idrar veya büyük abdestini tutamama, kaçırma) bozukluk var mı?
• Cinsel fonksiyon kaybı var mı?
• Kısmi veya tam bacak felci bulunanlar ağır vakalardır. Acilen (omurga cerrahisiyle uğraşan) bir beyin cerrahı veya ortopedi uzmanına başvurması gerekir.

Bir romatoloji uzmanına başvurmanız, benzer belirtilere neden olabilecek kalp ve kan damarları bozuklukları (anevrizma, damar tıkanıklığı gibi), sinir sistemi bozuklukları veya kalça – diz artriti, spondilartrit gibi diğer nedenleri ayırt etmek için doğru adrestir. Ancak tanı aldıktan sonra adresiniz omurga cerrahisi (Beyin cerrahisi veya ortopedinin omurga ile ilgilenen uzmanı) uzmanıdır.

Tanıyı doğrulamak ve durumun ciddiyetini belirlemek için başka testler de yapılabilir. Bunlar:

• Omurganın direkt grafileri (röntgeni); osteoartriti, kemik çıkıntısı ve spinal kanalın darlığını göstermek için
• Omurganın içindeki kanalı daha ayrıntılı görüntülemek için; bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG),
• ENMG (elektronöromiyogram) (bacaklarınıza giden sinirleri kontrol etmek amacıyla),
• Kan dolaşımınızı kontrol etmek için; karın veya bacak dopler ultrasonografi; benzer yakınmalara neden olan diğer hastalıkları ekarte etmek için yapılabilir.

Spinal Darlık Nasıl Tedavi Edilir?

Spinal darlık, bacaklarda yavaş ama ilerleyici güç kaybına neden olabilir. Kas güçsüzlüğü olmasa da ağrı, hareketlerde kısıtlanmaya neden olarak yaşam kalitesini azaltır, ilerlemesiyle de sakatlık bırakabilir. Spinal darlık için herhangi bir tedavi olmamasına rağmen; düzenli egzersiz, ilaç (NSAİİ-kortizon olmayan inflamasyon gideren ilaçlar) ve bazı durumlarda ise cerrahi tedaviyle rahatlama sağlanır.

(Prof. Dr. Nuran Türkçapar, Güncelleme Mart-2022)